Szerokie zastosowanie fotokomórki w bramach i systemach ograniczonego dostępu potwierdza skuteczność tego prostego wynalazku. Jak to się dzieje, że fotokomórka bezbłędnie rozpoznaje przeszkody i zapewnia bezpieczne użytkowanie bram, drzwi i wind?

Fotokomórka to powszechnie stosowany element systemów bezpieczeństwa. Zasada jej działania jest prosta – opiera się na dwóch niewielkich urządzeniach elektronicznych oraz wiązce światła podczerwonego. Brama nie zamknie się, jeśli w jej świetle pojawi się jakakolwiek przeszkoda. Podobnie działa to w drzwiach windy – wystarczy wyciągnąć rękę lub stanąć w wejściu, aby drzwi się nie zamknęły.  Co jeszcze warto wiedzieć na temat tego, jak działa fotokomórka? Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Budowa i przykłady zastosowania fotokomórek

Budowa i zastosowanie fotokomórki to temat bardzo obszerny, jednak naprawdę warto się z nim bliżej zapoznać, aby lepiej wiedzieć, jak w rzeczywistości działają te urządzenia oraz jak duży jest ich potencjał.

Zasada działania fotokomórki sprowadza się do dwóch podstawowych elementów. Każda fotokomórka składa się z odbiornika oraz nadajnika, który emituje wiązkę światła podczerwonego. Nadajnik ma postać niewielkiej płytki elektronicznej z promiennikiem IR. Odbiornik ma bardziej skomplikowaną budowę – to urządzenie wyposażone w element światłoczuły, styki NO lub NC oraz przekaźniki.

Fotokomórka – zasada działania

Jak działa fotokomórka? Wykorzystuje niewidoczną dla oka ludzkiego wiązkę światła podczerwonego, która jest emitowana przez nadajnik do odbiornika. Jeśli dociera ona bez zakłóceń, wówczas urządzenie zamyka obsługiwane przejście. Przerwanie wiązki światła to dla fotokomórki sygnał, aby nie rozpoczynać sekwencji zamykania bramy lub drzwi. Mechanizm zatrzyma się, nawet jeśli proces zamykania został już zainicjowany. 

Fotokomórki wykorzystuje się powszechnie w systemach zabezpieczania przejść i przejazdów, dlatego automatyczne bramy, drzwi i windy to miejsca, gdzie takie urządzenia mają swoje zastosowanie. Oprócz tego fotokomórki są stosowane w sporcie, gdyż pozwalają mierzyć czas z dokładnością do setnych sekundy. W przemyśle służą do przeliczania dużych liczb produktów na taśmach produkcyjnych. Zjawisko fotoelektryczne jest wykorzystywane również do budowania czytników kodów kreskowych oraz pilotów do urządzeń elektronicznych, a także w optycznych myszkach komputerowych. Bardzo ciekawym zastosowaniem fotokomórki, które w ostatnich latach cieszy się dużą popularnością, jest również światło na fotokomórkę. 

Rodzaje fotokomórek

W przypadku klasycznej fotokomórki analogowej, zwanej również przekaźnikową, w momencie pojawienia się przeszkody dochodzi do przerwania obwodu. Drugim typem są fotokomórki cyfrowe – urządzenia cyfrowe. Wykorzystuje się w nich uniwersalne magistrale danych – sygnał o przecięciu wiązki podczerwieni przesyłany jest za pomocą cyfrowego złącza. Oba rozwiązania wykorzystuje się w systemach zabezpieczania przejść, a wybór odpowiedniego zależy od rodzaju infrastruktury. Fotokomórkę cyfrową można podłączyć wyłącznie do urządzenia, które jest w stanie właściwie zakodować sygnały cyfrowe. 

Na rynku dostępne są również fotokomórki bezprzewodowe, jednak określenie to odnosi się wyłącznie do nadajnika. Jest on zasilany bateryjnie, podczas gdy odbiornik łączy się z centralą za pomocą przewodów. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdy automatykę instaluje się np. już na wybrukowanym podjeździe. Wówczas doprowadzenie przewodów z centralki sterującej do odbiornika nie jest kłopotliwe, w przeciwieństwie do doprowadzenia okablowania do nadajnika. Jedyną niedogodność stanowi wówczas konieczność regularnej wymiany akumulatorów zasilających nadajnik. 

Ciekawym rozwiązaniem są fotokomórki na odblask. Zasada działania systemu jest bardzo prosta – w jednym urządzeniu mamy zarówno nadajnik, jak i odbiornik. Wiązka światła podczerwonego wysyłana jest do lustra umieszczonego po drugiej stronie przejścia. Tam zostaje odbita i trafia do odbiornika. Tego typu fotokomórka ma jednak pewne wady – lustro musi być zawsze idealnie czyste, bo tylko wówczas system działa bez zakłóceń. Istnieje również ryzyko, że wiązka odbije się na przeszkodzie, np. lakierze przejeżdżającego przez bramę auta. Fotokomórki na lustro mają zatem bardzo ograniczoną skuteczność i mogą być stosowane tylko w niektórych systemach.

Fotokomórka do bramy – wszystko, co warto o niej wiedzieć

Fotokomórka to jedno z najczęściej wybieranych akcesoriów do bram. Skąd ta popularność? Wszystko sprowadza się do zwiększenia bezpieczeństwa korzystania z bramy. Fotokomórki do bramy działają dokładnie w ten sam sposób co inne urządzenia tego typu. W momencie gdy nadajnik odbiera napięcie, do odbiornika przekazywana jest wiązka światła podczerwonego. Jeśli wiązka ta bez żadnych problemów dotrze z nadajnika do odbiornika, mechanizm bramy otwiera ją lub zamyka. Jeśli jednak wiązka światła napotka na swojej drodze jakąś przeszkodę, ruch bramy zostanie automatycznie zatrzymany.

Jak podłączyć fotokomórki do bramy?

Zastanawiasz się jak zamontować fotokomórki do bramy? Wbrew pozorom nie jest to takie trudne, jak mogłoby się początkowo wydawać. Jeśli będziemy stosować się do kilku ważnych zasad, wszystko powinno pójść zgodnie z planem. Po pierwsze należy pamiętać, aby zamontować fotokomórkę na wysokości około pół metra nad ziemią i aby umieścić ją po stronie, która jest mniej nasłoneczniona – zbyt wysokie temperatury mogą negatywnie wpłynąć na pracę tego urządzenia. Ważne jest także to, aby odległość między odbiornikiem a nadajnikiem była nie mniejsza niż 1 m. Co więcej, obydwa komponenty fotokomórki do bramy powinny być zamontowane w pozycji pionowej, natomiast listwy przyłączeniowe oraz otwory odprowadzające nadmiar wilgoci w pokrywie – w dolnej części obudowy.

Jak sprawdzić fotokomórki w bramie, aby upewnić się, że wszystko działa tak, jak należy? W tym celu wystarczy uruchomić napęd bramy i przerwać strumień podczerwieni, np. stając pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem. Jeśli brama się zatrzyma, będzie to oznaką tego, że montaż odbył się prawidłowo.

Jakie przewody do fotokomórek bramy najlepiej wybrać?

Wiele osób zastanawia się też, jakie przewody do fotokomórek bramy sprawdzą się najlepiej. Dla osób, które nigdy wcześniej nie miały do czynienia z takimi urządzeniami, zakup właściwego okablowania może być dużym wyzwaniem.

Podczas montażu fotokomórki, będziemy potrzebować dwóch przewodów – jeden dla nadajnika, natomiast drugi dla odbiornika. Można wybrać dwa takie same lub dwa różne przewody. Świetnie sprawdzą się np. przewody czterożyłowe o przekroju 0,5 mm². To, co jest bardzo ważne podczas wyboru przewodów, to aby zwrócić uwagę na ich długość. Powinny być zapewniony odpowiednio duży zapas, gdyż jak już wspomniano, fotokomórki zazwyczaj montuje się około pół metra nad ziemią.

Zobacz również: Jaki napęd wybrać do bramy przesuwnej?