Detekcja gazu polega na odczytywaniu stężenia danego gazu w powietrzu, zwykle w pomieszczeniach zamkniętych. Zastosowanie systemu detekcji gazu jest szczególnie wskazane tam, gdzie istnieje prawdopodobieństwo ulatniania się gazów toksycznych i wybuchowych, zagrażających ludzkiemu życiu i zdrowiu. Jednak, aby system prawidłowo pełnił swoją rolę musi być dobrze dobrany oraz odpowiednio skalibrowany i serwisowany. Detekcja gazów znajduje zastosowanie między innymi w:
Stosowanie urządzeń wczesnego wykrywania zagrożenia wynikającego z przekroczenia stężenia gazów wybuchowych lub toksycznych, pozwala odpowiednio wcześnie ostrzec o istniejącym zagrożeniu. Stacjonarny system detekcji gazu ma za zadanie uruchomienie alarmu i ostrzeżenie personelu obiektu o rodzaju zagrożenia, a także jego skali i miejscu wystąpienia. Systemy te, nie tylko informują o niebezpieczeństwie, ale również mogą sterować różnymi urządzeniami wykonawczymi, np. odciąć dopływ gazu do nieszczelnej instalacji lub uruchomić wentylację. Z tego względu bardzo istotne jest prawidłowe zaprojektowanie takiego systemu i odpowiednie rozmieszczenie detektorów gazu, by zapewniał on odpowiedni poziom ochrony.
Stacjonarny system detekcji gazu - z czego się składa?
Stacjonarne systemy detekcji gazu, w przeciwieństwie do urządzeń przenośnych, działają w sposób ciągły. Przekroczenie bezpiecznego poziomu stężenia gazu sygnalizowane jest akustycznie i optycznie, a urządzenia wykonawcze mogą dodatkowo podejmować inne działanie w celu ograniczenia lub usunięcia zagrożenia.
Do kluczowych elementów systemu należą detektory z wbudowanymi sensorami gazu. Powszechnie stosuje się cztery rodzaje sensorów: elektrochemiczne, katalityczne, półprzewodnikowe i InfraRed. Ich wspólną cechą jest to, że reagują na oddziaływanie gazów, a stopień tego oddziaływania jest całkowicie mierzalny. Na tej podstawie można stwierdzić fakt przekroczenia dopuszczalnego stężenia gazu i uzyskać jego konkretną wartość. Dla prawidłowej pracy systemu detekcji gazu bardzo ważny jest właściwy wybór sensorów, odpowiedni do warunków panujących w obiekcie. Należy pamiętać o tym, że sensory zmieniają swoje parametry pomiarowe w czasie i wymagają okresowej kalibracji.
Moduły sterujące
Do ich zadań należy zarówno zasilanie podłączonych detektorów, jak również odbiór, analiza i przechowywanie informacji przesyłanych przez detektory oraz sterowanie urządzeniami wykonawczymi. Moduły sygnalizują optycznie i akustycznie stany alarmowe. W przypadku systemów o większej ilości detektorów, moduły można łączyć w zespoły i tym samym budować zaawansowane sieci zabezpieczeń.
W zależności od parametrów systemu stosuje się moduły analogowe bądź cyfrowe. Moduły cyfrowe wykorzystuje się najczęściej w skomplikowanych systemach detekcji, umożliwiających wizualizację stanów alarmowych i awaryjnych, sterowanie urządzeniami wykonawczymi oraz archiwizację zarejestrowanych zdarzeń w pamięci modułu i komputera. Niektóre z tych urządzeń mogą być dodatkowo przystosowane do współpracy z systemami Smart Home lub BMS.
Urządzenia wykonawcze
W przypadku wykrycia zagrożenia system podejmuje akcję. Pierwszym oczywistym wyborem jest ogłoszenie alarmu – służą do tego sygnalizatory optyczne, akustyczne i optyczno-akustyczne sterowane wyjściami napięciowymi modułów alarmowych. Do wyboru jest kilka rodzajów sygnalizatorów – od prostej syreny po tablice ostrzegawcze do akustycznej i wizualnej prezentacji stanu alarmu.
Innymi urządzeniami wykonawczymi są zawory. Współpracują one ściśle z detektorami gazu. W normalnych okolicznościach pozostają otwarte umożliwiając swobodny przepływ gazu. Natychmiastowe odcięcie dopływu gazu do urządzenia lub instalacji gazowej następuje pod wpływem impulsu elektrycznego pochodzącego z systemu wykrywającego przekroczenie ściśle określonego progu stężenia gazu w dozorowanej przestrzeni. Ponowne otwarcie zaworu możliwe jest tylko ręcznie i wyłącznie wtedy, kiedy wyciek zostanie usunięty.
W uzasadnionych przypadkach system może włączyć bądź wyłączyć właściwe urządzenia elektryczne, takie jak wentylatory, zasuwy i klapy oddymiające, zamknąć lub otworzyć drzwi, wyłączyć energię elektryczną, czy urządzenia technologiczne, wykorzystując do tego wyjścia beznapięciowe modułów sterujących.
Do najbardziej zaawansowanych rozwiązań wykonawczych w systemie detekcji gazu należy dozór teleinformatyczny, wykorzystujący połączenie telefoniczne i internetowe do zdalnego monitoringu obiektów. W przypadku alarmu system wysyła informację o wystąpieniu zagrożenia do użytkownika.
Czytaj mniej...