Wczesne wykrycie pożaru w początkowej fazie rozwoju ma decydujące znaczenie dla bezpiecznej ewakuacji ludzi oraz uniknięcia poważnych strat materialnych. Z grupy systemów wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje, w zależności od powierzchni obiektów i ich konstrukcji: systemy adresowalne i konwencjonalne.
Systemy konwencjonalne przeznaczone są dla obiektów o stosunkowo małej powierzchni z prostą architekturą. Są to systemy wczesnego wykrywania pożaru, dzięki któremu informacja o pożarze wskazywana jest z dokładnością do linii dozorowej, czyli grupy czujek lub ręcznych przycisków pożarowych na niej zainstalowanych. Ostateczne zlokalizowanie miejsca alarmu wymaga sprawdzenia całej strefy chronionej przez urządzenia aktywowanej linii dozorowej. Istnieją pewne ograniczenia wynikające z wymagań dotyczących ilości elementów, które można zainstalować na jednej linii oraz ilości pomieszczeń objętych jedną linią dozorową. Zaletą tego typu systemu może być niższy koszt urządzeń systemu. Systemy konwencjonalne stosuje się do zabezpieczenia niewielkich obiektów i budynków.
Z czego składa się konwencjonalny system sygnalizacji pożaru?
Podstawowym elementem, a wręcz mózgiem całego systemu jest centrala. To niewielkich rozmiarów urządzenie przypominające w budowie skrzynkę. Stale docierają do niego informacje ze wszystkim urządzeń detekcyjnych, co sprawia, że centrala może nie tylko odbierać, lecz także analizować dane wejściowe. Do elementów jej budowy należy panel użytkownika oraz wyświetlacz. Warto zaznaczyć, że dostępne na rynku modele mogą różnić się funkcjonalnością. Tańsze, niewielkich rozmiarów centrale są w stanie obsłużyć kilkadziesiąt elementów, a ich funkcjonalność jest mocno ograniczona. W zupełności jednak wystarczy w przypadku niewielkich firm, prywatnych domów oraz małych powierzchni użyteczności publicznej.
Sygnalizatory, inaczej nazywane synerami, informują zainteresowanych o potencjalnym niebezpieczeństwie za pomocą bodźców akustycznych, wzrokowych lub obu jednocześnie. Przed zakupem warto upewnić się, czy natężenie dźwięku jest większe niż 65 dB. Istnieje także możliwość podłączenia sygnalizatora do niezależnego systemu DSO.
Ręczne ostrzegacze pożarowe (ROP) to niewielkich rozmiarów skrzyneczki, które pozwalają na natychmiastowe włączenie alarmu dźwiękowego. W większości przypadków mają one kolor czerwony, który świadczy o stanie zagrożenia. Powinny być umieszczone w jak najlepiej dostępnych miejscach (zgodnie z normami projektowymi), aby w razie potrzeby móc z nich szybko skorzystać.
Detektory przeciwpożarowe, czyli czujki, są jednymi z najważniejszych elementów SSP. Należy wybierać czujki, które będą wyróżniały się najlepszą jakością. Tylko w ten sposób da się uniknąć fałszywych alarmów. Ponieważ na rynku dostępnych jest wiele rodzajów detektorów, trzeba wziąć pod uwagę warunki panujące w obiekcie, w tym wentylację, dynamikę zmieniających się temperatur, rodzaj ogrzewania, pyły i kurz, a także typ składowanych materiałów.
Do najpopularniejszych urządzeń tego typu należą czujki liniowe, zbudowane z trzech elementów: odbiornika, nadajnika i lustra. Działanie czujników polega na emitowaniu wiązki promieniowania podczerwonego, która po odbiciu od lustra wraca do odbiornika. Jeśli powietrze jest czyste i przejrzyste, wiązka wraca bez zaburzenia swojej formy. Kiedy w pomieszczeniu pojawia się dym, klarowność powietrza znacznie się zmniejsza, przez co odbiornik otrzymuje informacje o niebezpieczeństwie. Taki rodzaj czujki wyróżnia się dużym zasięgiem (nawet do 100 metrów). Plusem tego rozwiązania jest mniejsza pracochłonność instalacji. Jedną z wad stanowi konieczność kalibracji, a także regularnego czyszczenia lustra i odbiornika. Równie popularne są czujki optyczne, które pozwalają na szybkie zlokalizowanie źródła ognia, zanim dojdzie do jego rozprzestrzenienia. Cząstki dymu wnikają do czujki i uruchamiają ją. W ich budowie wyróżnia się także systemy kompensacji zabrudzeń, co zmniejsza ryzyko pojawienia się fałszywych alarmów. Czujki jonizacyjne są dość podobne do modeli optycznych. Ich działanie opiera się na rozpoznaniu zmniejszenia prądu jonizacji, który pojawia się w powietrzu w odpowiedzi na dym. Nie powinno się ich instalować w pomieszczeniach, w których często dochodzi do zmiany temperatury, wilgotności i ciśnienia. Należy pamiętać, że ich stosowanie związane jest z dodatkowymi regulacjami prawnymi.
Czym różni się system konwencjonalny od adresowalnego?
Oba te rozwiązania łączą składowe elementy systemu, takie jak: centrala, detektory dymu i punkty połączeń z głównym panelem sterowania. Kluczową różnicą między nimi jest to, że w systemie adresowalnym można dokładnie określić, która czujka aktywowała alarm.
W przypadku adresowalnego systemu sygnalizacji pożaru każde urządzenie w systemie ma unikatowy adres. W przypadku pożaru, adres danego urządzenia jest wskazany na głównym panelu sterowania. Pomaga to znaleźć dokładną lokalizację, w której wystąpiło zagrożenie i podjąć odpowiednie działania. W konwencjonalnym systemie alarmowym nie jest możliwe dokładne zlokalizowanie miejsca, gdzie wystąpił pożar. Możliwe jest wyłącznie określenie z dokładnością co do linii czujek lub ROP-ów. Podczas gdy konwencjonalne systemy alarmowe są tańsze w zakupie, ich instalacja jest dosyć problematyczna, ponieważ każde urządzenie w tym systemie wymaga własnego przewodu. W adresowalnych systemach alarmowych jeden przewód wystarcza do podłączenia wielu urządzeń. Istnieje również przekonanie, że systemy konwencjonalne nadają się lepiej do małych budynków i nieskomplikowanych instalacji pożarowych o podstawowych funkcjonalnościach, podczas gdy systemy adresowalne lepiej się sprawdzają w sytuacjach, gdzie wymagane są zaawansowane, rozbudowane rozwiązania pożarowe.
Czytaj mniej...