Przewody ognioodporne znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie najważniejszym priorytetem jest bezpieczeństwo ludzi mienia, czyli w szpitalach, elektrowniach, fabrykach, urzędach, centrach handlowych, kinach, biurowcach oraz budynkach użyteczności publicznej. Instalacje oparte o takie przewody są przydatne również w miejscach, wyposażonych w kosztowne urządzenia elektroniczne, w tym laptopy, komputery oraz serwery danych.
Instalacja przewodów ognioodpornych - zarówno kabli niepalnych, jak i kabli uniepalnionych - wymagana jest w systemach bezpieczeństwa i ostrzegania o pożarze, zarówno w obwodach urządzeń alarmowych i ostrzegawczych oraz nadzoru wideo, jak również instalacjach oddymiania. Ich podstawowym zadaniem jest dostarczenie energii elektrycznej do urządzeń, które muszą prawidłowo funkcjonować podczas gaszenia pożaru. Instalację systemu sygnalizacji pożarowej, a szczególnie przewody ognioodporne wykorzystywane do komunikacji i sterowania urządzeniami pomocniczymi, należy odpowiednio dobrać ze względu na specyfikę budynku oraz zakres i czas zachowania realizowanych przez nią funkcji.
Rola przewodów wykorzystywanych w systemach ppoż jest niezwykle ważna, dlatego ich muszą one posiadać konkretne właściwości określone licznymi normami i przepisami prawa. Aby zapewnić poprawne działanie instalacji, należy wybierać wyroby producentów, mogących się pochwalić odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi spełnienie minimalnych wymagań w budownictwie i ochronie ppoż., jak, np. świadectwo dopuszczenia do użytkowania wydane przez CNBOP-PIB. Podstawą wydania świadectwa dopuszczenia dla kabli i zespołów kablowych są wymagania techniczno-użytkowe zawarte w punktach 14.1-14.3 w załączniku do Rozporządzenia MSWiA z dnia 27 kwietnia 2010, poz 553).
Czytaj dalej...Metody badania przewodów ognioodpornych
Zachowanie się kabli i przewodów w instalacjach w budynku i urządzeniach sterowniczych systemów pożarowych ma duże znaczenie. Szczególnie ważne są następujące czynniki:
- zachowanie podczas działania płomieni
- szkody w następstwie powstawania gazów korozyjnych i toksycznych
- powstrzymywanie powstawania dymu
Do podstawowych parametrów określających, czy instalacja kablowa jest bezpieczna, należy palność materiałów użytych do produkcji przewodów. Oprócz palności, która określa, czy kabel jest samogasnący, czy też będzie podtrzymywać palenie, sprawdzana jest również ilość wydzielanego podczas pożaru dymu, stężenie substancji szkodliwych w nim zawartych, a także czas przez jaki kabel będzie mógł spełniać swoje funkcje elektryczne podczas pożaru (odporność ogniowa).
Opracowano kilka metod mających na celu określenie palności przewodu. Najczęściej ocenia się wskaźnik tlenowy (czyli minimalną zawartość tlenu w atmosferze azotu, przy której materiał ulega zapłonowi), wskaźnik temperaturowy i ciepło spalania dla różnego typu przewodów. Badania opisują rozprzestrzenianie płomienia, emisję dymu oraz wydzielanie szkodliwych gazów. Znajomość tych własności pozwala na wyodrębnienie przewodów wpływających na ograniczenie skutków pożaru i umożliwiających ewakuację ludzi ze strefy zagrożonej.
Oznaczenia w zakresie odporności ogniowej:
- PH 30, PH 90 - zdolność kabla do zachowania ciągłości obwodu (rzeczywistego przenoszenia prądu roboczego lub sygnału) wg PN-EN 1363-1 i pkt. A.2 PN-B-02851-1 wyrażana w minutach (badanie zgodne z PN-EN 50200).
- E 30, E 60, E 90 - zdolność zespołu kablowego (kabla wraz z określoną konstrukcją nośną do podtrzymania funkcji elektrycznych wyrażana w minutach (badanie zgodnie z DIN 4102-12).
- FE 180 - zdolność kabla do zachowania ciągłości obwodu (rzeczywistego przewodzenia prądu lub przenoszenia sygnału) wyrażana w minutach (badanie zgodne z PN-IEC 60331-21 w warunkach statycznych przy temperaturze 750°C).
Rodzaje przewodów - kable niepalne i kable uniepalnione
Wśród przewodów stosowanych w instalacjach bezpieczeństwa pożarowego można wyróżnić kable uniepalnione i niepalne.
Kable uniepalnione posiadają specjalną powłokę poliwinitową (oznaczenie Yn) o wartości indeksu tlenowego 29 lub mniejszej. Powłoka zapewnia odporność pojedynczego kabla na pionowe rozprzestrzenianie się płomienia zgodnie z normą EN 60332-1 oraz odporność na pionowe rozprzestrzenianie się płomienia wzdłuż wiązek kabli zgodnie z normą EN 60332-3. Przewody te, są w stanie zapewnić poprawę bezpieczeństwa pożarowego w budynkach, przy małym nakładzie kosztów. W oznaczeniach kabli w powłoce uniepalnionej umieszczona jest litera "n" np. YnTKSY.
Kable niepalne charakteryzują się polepszoną charakterystyką ogniową i podtrzymaniem swoich funkcji w czasie pożaru. Ich izolacje wykonane są z mieszanek specjalnych polimerów, zawierających środki chroniące przed płomieniami. Należy do nich, przykładowo, wodorotlenek aluminium, który jednocześnie ochładza zajętą przez pożar przestrzeń poprzez oddzielenie wody krystalizacyjnej, a z drugiej strony stale uwalnia parę wodną, co uniemożliwia dopływ tlenu, tłumiąc płomień. Dzięki takiemu rozwiązaniu, przewody zapewniają pracę systemu niezbędną do zasilania urządzeń w warunkach pożaru przez określony czas.
Bardzo dobrym wyborem są kable i przewody bezhalogenowe, czyli nie zawierające chloru, fluoru, jodu i bromu. Materiały izolacyjne i opony zewnętrzne tych produktów składają się z polimerów na bazie czystych węglowodorów, dzięki czemu w czasie pożaru nie wydzielają one trujących i korozyjnych gazów, a emitowany dym jest przezroczysty i występuje w tak małej ilości, że nie utrudnia ewakuacji osób przebywających w obrębie pożaru.
Czytaj mniej...
