Ręczny ostrzegacz pożarowy (ROP) jest częścią składową systemu sygnalizacji pożarowej, używaną do ręcznego inicjowania alarmu. Jego podstawowe zadanie to przekazanie informacji o pożarze do współpracującej centrali sygnalizacji pożarowej przez osobę, która zauważyła pożar i ręcznie uruchomiła ostrzegacz.
Obudowa ROP-ów wykonana jest z czerwonego tworzywa. Dodatkowo są one wyposażone są w przezroczystą szybkę wykonaną z niełamliwego tworzywa sztucznego, zabezpieczającą przed przypadkowym uruchomieniem ostrzegacza. Pozostałe elementy budowy ROP-a są zależne od wybranego modelu i typu ostrzegacza. Ze względu na niezwykle istotną rolę, jaką pełnią w systemach sygnalizacji pożarowej, ręczne ostrzegacze pożarowe mogą zostać wprowadzone do obrotu i do użytkowania w Polsce tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy posiadają:
Rodzaje i zasada działania ROP-ów
Ze względu na miejsce instalacji ręczne ostrzegacze pożarowe można podzielić na:
- przeznaczone do użytku wewnętrznego, nie podlegające, zgodnie z normą PN-EN 54-11:2004+A1:2006, badaniom ochrony zapewnianej przez obudowę (kod IP), niemniej jednak zaleca się zapewnić minimalny stopień ochrony (IP20) nie pozwalający na dostęp ciał obcych do wnętrza obudowy.
- przeznaczone do użytku zewnętrznego, powinny być odpowiednio chronione przed czynnikami atmosferycznymi, zwłaszcza wniknięciem wody.
Drugi z podziałów ręcznych ostrzegaczy pożarowych opiera się na zasadzie jego działania:
- ROP typu A, uruchamiany bezpośrednio, o działaniu pojedynczym. W tym przypadku wywołanie alarmu następuje automatycznie (bez potrzeby wykonywania dodatkowych czynności) po zbiciu lub przemieszczeniu szybki. Przejście ze stanu dozorowania, w którym ROP pracuje nie wysyłając sygnału alarmowego lub uszkodzeniowego, do stanu alarmowania powinno być łatwo rozpoznawalne na podstawie zmian pola obsługi.
- ROP typu B, uruchamiany pośrednio, o działaniu podwójnym. Wywołanie alarmu wymaga dodatkowo wciśnięcia przycisku po zbiciu lub przemieszczeniu szybki. Rozbicie szybki nie powinno powodować zranienia osoby uruchamiającej. W przypadku ROP-u typu B przejście ze stanu dozorowania do stanu alarmowania powinno być rozpoznawane na podstawie rozbicia lub przemieszczenia szybki, połączonego z naciśnięciem przycisku.
Aby uruchomić ROP należy uderzyć lub mocno nacisnąć szybkę zabezpieczającą. Pod wpływem uderzenia odskakuje ona do góry lub łamie się, umożliwiając użycie przycisku. Zadziałanie ROP-a sygnalizowane jest poprzez zaświecenie diody LED. W adresowalnych Systemach Sygnalizacji Pożarowej sygnał z ROP-a trafia do centrali pożarowej wraz z informacją, w którym miejscu wykryto zagrożenie. Dzięki temu, możliwe jest natychmiastowe podjęcie działania. Wciśnięcie ręcznego ostrzegacza pożarowego wywołuje od razu alarm II stopnia.
Często system dodatkowo wyposażony jest w możliwość automatycznego powiadamiania najbliższej jednostki straży pożarnej. Jest to funkcjonalność, która maksymalnie zwiększa szanse na szybkie ugaszenie pożaru, a tym samym zmniejszenie ewentualnych strat.
Montaż ROP-ów
Ręczne ostrzegacze pożarowe muszą być zamontowane przy każdym wyjściu, na drogach ewakuacyjnych oraz na klatkach schodowych na każdej kondygnacji, na wysokości od 1,2 m do 1,6 m, a odległość pomiędzy nimi nie powinna przekraczać 30 m. W przypadku zastosowania na klatkach schodowych obiektu przycisków oddymiania, ROP-y często instaluje się przy drzwiach wyjściowych na klatkę schodową.
Ręczne ostrzegacze pożarowe muszą się również znaleźć na obszarach szczególnie zagrożonych pożarem, a także w pobliżu miejsc umieszczenia gaśnic lub hydrantów ściennych. W przypadku, gdy SSP jest podłączony do Jednostki Państwowej Straży Pożarnej, ostrzegacz należy umieścić także w pobliżu centrali SSP.
ROP-y w całym obiekcie powinny być identyczne i działać na tej samej zasadzie, a także powinny wyraźnie się różnić od urządzeń przeznaczonych do innych celów. Należy zadbać również o to, aby były łatwo rozpoznawalne i proste w użyciu, tak aby każda, przeciętna osoba, która zauważyła pożar, zorientowała się, jak należy je uruchomić.
Adresowalne ROP-y - czym są?
W przeciwieństwie do systemów konwencjonalnych, systemy adresowalne mogą zlokalizować źródło sygnału alarmowego z dokładnością co do pojedynczego elementu, co umożliwia szybkie i skuteczne podjęcie akcji pożarniczej. Wszystkie urządzenia w systemie, również ręczne ostrzegacze pożarowe, mają przypisane indywidualne adresy, dzięki którym są z łatwością rozpoznawalne z poziomu oprogramowania. Posiadają one również możliwości indywidualnego wysterowania i przypisania im odpowiednich parametrów pracy. Informacje przesyłane są zarówno od centrali do poszczególnych urządzeń, jak również odwrotnie. Taka dwustronna komunikacja pozwala na bieżące monitorowanie sytuacji. Ze względu na swoje unikalne właściwości, ROP-y adresowalne mogą pracować tylko w systemach adresowalnych i współpracować wyłącznie z urządzeniami tego samego producenta.
Czytaj mniej...